Informujemy, że parę dni temu – tj.21.02.2023 r. weszła w życie nowelizacja KP, która daje pracodawcom możliwość przeprowadzania samodzielnych kontroli trzeźwości pracowników.
Kiedy szef będzie mógł przeprowadzić badanie alkomatem i co grozi osobom, które pojawią się w pracy pod wpływem alkoholu?
Kto i kiedy może zostać skontrolowany?
Według nowych przepisów pracodawca może wykonać u pracowników testy na obecność alkoholu i innych substancji odurzających, jeśli uzna to za niezbędne do ochrony życia i zdrowia samych zatrudnionych lub innych osób, a także do ochrony mienia. Oznacza to, że możliwe jest sprawdzenie stanu trzeźwości również pracujących zdalnie. Należy zaznaczyć, że regulacje te dotyczą wszystkich rodzajów zatrudnienia: umowy o pracę, umowy zlecenie, umowy o dzieło, a nawet współpracujących z pracodawcą przedsiębiorców prowadzących własną działalność gospodarczą.
Pracodawca sam określa, czy do badania trzeźwości mają przystępować wszyscy, czy tylko wyznaczeni pracownicy. Według ustawy kontrole mogą być wymagane nawet codziennie, o ile warunki, częstotliwość i sposób ich przeprowadzania zostaną wcześniej ustalone w zakładowym regulaminie pracy lub obwieszczeniu- minimum 14 dni przed przystąpieniem do pomiarów.
Kontrola trzeźwości w pracy – jak wygląda?
Nowelizacja pozwala pracodawcom na samodzielne, prewencyjne badanie alkomatem w pracy wszystkich zatrudnionych. Taka kontrola może być przeprowadzona wyłącznie z użyciem właściwie skalibrowanego urządzenia – wymagany jest ważny dokument potwierdzający kalibrację. Zgodnie z ustawą kontrola trzeźwości nie może „naruszać godności i innych dóbr osobistych pracownika”.
Jeśli alkomat wykaże, że badana osoba ma od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w wydychanym powietrzu (od 0,2 do 0,5 promila), to pracodawca nie może dopuścić jej w tym dniu do wykonywania obowiązków. Dotyczy to także sytuacji, w których istnieje uzasadnione podejrzenie, że zatrudniony nie jest trzeźwy. W przypadku stężeń niższych niż 0,2 promila uznaje się, że badanie nie wykazało obecności alkoholu w organizmie pracownika.
Stawienie się w zakładzie pracy pod wpływem alkoholu lub w stanie nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi) grozi określoną w regulaminie pracy karą porządkową oraz może być podstawą do zwolnienia w trybie dyscyplinarnym. W przypadku gdy test wykaże obecność alkoholu, pracodawca jest zobowiązany do sporządzenia protokołu z badania zawierającego dane osobowe pracownika, okoliczności przeprowadzenia kontroli trzeźwości oraz datę, godzinę i wynik pomiaru. Przepisy pozwalają firmom na przechowywanie takich raportów w aktach osobowych przez rok.
Prawa pracownika
Osoba, która nie została dopuszczona do pracy z powodu pozytywnego wyniku badania, ma prawo do ponownego przebadania przez odpowiednie służby – Policję, które mogą wykonać je przy użyciu alkomatu lub – na żądanie – pobierając krew. Jeśli okaże się, że zatrudniony był trzeźwy (wynik poniżej 0,2 promila), to zachowuje on prawo do wynagrodzenia za nieprzepracowany dzień, a jego nieobecność uznaje się za usprawiedliwioną.